Uprawnienie to nadała ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym i kilku innych ustaw w tym m. in. ustawy o gospodarce nieruchomościami. Według założeń ustawy jest to kolejny etap uwłaszczania użytkowników wieczystych po poprzednim powszechnym uwłaszczeniu nieruchomości zabudowanych wyłącznie na cele mieszkaniowe, które się odbyło w 2019 roku.
Ustawa z dnia 26 maja 2023 r. nie zakłada uwłaszczenia z mocy prawa, ale daje użytkownikom wieczystym spełniającym określone w ustawie przesłanki, uprawnienie do złożenia wniosku o zakup nieruchomości gruntowej na własność bez konieczności uzyskania zgody właściciela gruntów na sprzedaż.
Ustawowe założenia warunków sprzedaży w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność samorządu terytorialnego określają:
- minimalną cenę sprzedaży nieruchomości - nie może być ona niższa niż 20-krotność kwoty stanowiącej iloczyn dotychczasowej stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego i aktualnej wartości nieruchomości
oraz - maksymalną cenę za jaką może nastąpić sprzedaż - nie może być ona wyższa niż aktualna wartość nieruchomości.
W odniesieniu do nieruchomości gruntowych, stanowiących własność Gminy Goleniów i będących w użytkowaniu wieczystym oraz zabudowanych na cele prowadzenia działalności gospodarczej, stawki procentowe opłaty rocznej wnoszą 4 %, 3%, lub 1 % aktualnej wartości nieruchomości gruntowej. Zatem minimalna cena sprzedaży według założeń ustawowych może wynieść odpowiednio: 80%, 60 %, lub 20% aktualnej wartości. Cena sprzedaży podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 23 %. Do różnicy między wartością nieruchomości gruntowej, a ceną jej sprzedaży mają zastosowanie przepisy o udzielaniu pomocy publicznej.