Kwestie procedury wyboru ławników reguluje dział IV, rozdział 7 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 217; Dz. U. z 2022 r. poz. 2642; Dz. U. z 2023 r. poz. 289, poz. 614) oraz Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie sposobu postępowania z dokumentami złożonymi radom gminy przy zgłaszaniu kandydatów na ławników oraz wzoru karty zgłoszenia (Dz. U. z 2011 r. Nr 121, poz. 693).

Kto może być ławnikiem?

Ławnikiem może być wybrany ten, kto:

• posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
• jest nieskazitelnego charakteru;
• ukończył 30 lat;
• jest zatrudniony, prowadzi działalność gospodarczą lub mieszka w miejscu kandydowania co najmniej od roku;
• nie przekroczył 70 lat;
• jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków ławnika;
• posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe.

Do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy ławnikiem powinna być wybrana osoba wykazująca szczególną znajomość spraw pracowniczych.

Ławnikami nie mogą być:

• osoby zatrudnione w sądach powszechnych i innych sądach oraz w prokuraturze;
• osoby wchodzące w skład organów, od których orzeczenia można żądać skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego;
• funkcjonariusze Policji oraz inne osoby zajmujące stanowiska związane ze ściganiem przestępstw i wykroczeń;
• adwokaci i aplikanci adwokaccy;
• radcy prawni i aplikanci radcowscy;
• duchowni;
• żołnierze w czynnej służbie wojskowej;
• funkcjonariusze Służby Więziennej;
• radni gminy, powiatu i województwa.

Nie można być ławnikiem jednocześnie w więcej niż jednym sądzie.

Kto i do kiedy może zgłosić kandydata ?

Kandydatów na ławników mogą zgłaszać radom gmin prezesi właściwych sądów, stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe, zarejestrowane na podstawie przepisów prawa, z wyłączeniem partii politycznych, oraz co najmniej pięćdziesięciu obywateli mających czynne prawo wyborcze, zamieszkujących stale na terenie gminy dokonującej wyboru.

Termin zgłaszania kandydatów upływa 30 czerwca 2023 r.

Jakie dokumenty należy złożyć ?

Do zgłoszenia kandydata na ławnika dokonanego na karcie zgłoszenia dołącza się następujące dokumenty:

• informację z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącą zgłaszanej osoby;
• oświadczenie kandydata, że nie jest prowadzone przeciwko niemu postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe;
• oświadczenie kandydata, że nie jest lub nie był pozbawiony władzy rodzicielskiej, a także, że władza rodzicielska nie została mu ograniczona ani zawieszona;
• zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, wystawione przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 października 2017 r.
• o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2527), stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania funkcji ławnika;
• dwa zdjęcia zgodne z wymogami stosowanymi przy składaniu wniosku o wydanie dowodu osobistego.

Dokumenty wymienione w punkcie od 1 do 4 powinny być opatrzone datą nie wcześniejszą niż trzydzieści dni przed dniem zgłoszenia.

Do zgłoszenia kandydata na ławnika dokonanego na karcie zgłoszenia przez stowarzyszenie, inną organizację społeczną lub zawodową, zarejestrowaną na podstawie przepisów prawa, dołącza się również aktualny odpis z Krajowego Rejestru Sądowego albo odpis lub zaświadczenie potwierdzające wpis do innego właściwego rejestru lub ewidencji dotyczące tej organizacji. Dokumenty te powinny być opatrzone datą nie wcześniejszą niż trzy miesiące przed dniem zgłoszenia.

Do zgłoszenia kandydata na ławnika dokonanego na karcie zgłoszenia przez obywateli dołącza się również listę osób zawierającą imię (imiona), nazwisko, numer ewidencyjny PESEL, miejsce stałego zamieszkania i własnoręczny podpis każdej z pięćdziesięciu osób zgłaszających kandydata. Osobą uprawnioną do składania wyjaśnień w sprawie zgłoszenia kandydata na ławnika przez obywateli jest osoba, której nazwisko zostało umieszczone jako pierwsze na ww. liście.

Koszt opłaty za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego ponosi Skarb Państwa.
Koszt opłaty za badanie lekarskie i za wystawienie zaświadczenia lekarskiego ponosi kandydat na ławnika.
Koszt opłaty za wydanie aktualnego odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego albo odpisu lub zaświadczenia z innego właściwego rejestru lub ewidencji ponosi Skarb Państwa.

Zgłoszenia kandydatów, które nie spełniają wymagań formalnych lub które wpłynęły do rady po 30 czerwca 2023 r. pozostawia się bez dalszego biegu.
Przywrócenie terminu do zgłoszenia kandydatów jest niedopuszczalne.

Gdzie należy składać dokumenty ?

Stosowne dokumenty dotyczące wyborów ławników sądowych należy składać w Biurze Rady Miejskiej lub Biurze Obsługi Interesanta w Urzędzie Gminy i Miasta w Goleniowie w godzinach pracy Urzędu.

Wzory karty zgłoszenia, listy osób (50 obywateli) zgłaszających kandydata, oświadczeń, dostępne są w Urzędzie Gminy i Miasta w Goleniowie w Biurze Rady Miejskiej oraz w Biurze Obsługi Interesanta w godzinach pracy Urzędu oraz w Biuletynie Informacji Publicznej UGiM w Goleniowie. Informacji związanych z wyborem ławników udziela Biuro Rady Miejskiej pod numerem tel. 91 469 82 12.