Tlenek węgla powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, które występuje przy niedostatku tlenu, a głównym źródłem zatruć w budynkach mieszkalnych jest niesprawność przewodów kominowych – wentylacyjnych, spalinowych i dymowych. Ich wadliwe działanie może wynikać z nieszczelności, braku konserwacji, w tym czyszczenia, wad konstrukcyjnych oraz niedostosowania istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności okien i drzwi, w związku z wymianą starych na nowe. Może to prowadzić do niedrożności przewodów, braku ciągu, a nawet do powstania zjawiska ciągu wstecznego, polegającego na tym, że dym – zamiast wydostawać się przewodem kominowym na zewnątrz - cofa się z powrotem do pomieszczenia.
Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla jest gazem niewyczuwalnym zmysłami człowieka (bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku) i blokuje dostęp tlenu do organizmu, powodując przy długotrwałym narażeniu (w większych dawkach) śmierć przez uduszenie. Wdychanie nawet wielkiej ilości tlenku węgla może spowodować zatrucie, silny ból głowy, wymioty, zapadnięcie w śpiączkę, a nawet zgon.
Aby uniknąć zaczadzenia, należy:
- przeprowadzać kontrole techniczne, w tym sprawdzanie szczelności przewodów kominowych, ich systematyczne czyszczenie oraz sprawdzanie występowania dostatecznego ciągu powietrza,
- użytkować sprawne technicznie urządzenia, w których odbywa się proces spalania,
- nie zaklejać i nie zasłaniać w inny sposób kratek wentylacyjnych,
- często wietrzyć pomieszczenia, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe),
- nie bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem.
W przypadku zatrucia tlenkiem węgla należy jak najszybciej zapewnić dopływ świeżego powietrza, wynieść osobę poszkodowana w bezpieczne miejsce i wezwać służby ratownicze. Jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymana akcję serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie oraz masaż serca.
Pamiętajmy! Od stosowania się do powyższych rad może zależeć nasze zdrowie i życie oraz zdrowie i życie naszych bliskich.
Na podstawie opracowania Biura Rozpoznawania Zagrożeń Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej.